TYPES OF AGING OF ACTIVE OLDER LEARNERS IN EXISTENTIAL CONTEXT
DOI:
https://doi.org/10.34813/45coll2023Słowa kluczowe:
typologia starzenia się, troski egzystencjalne, aktywnie edukacyjnie osoby starsze, typy starzenia sięAbstrakt
Aktywnie edukacyjnie osoby starsze stanowią szczególną grupę. Stąd interesujące jest zbadanie, jak tacy ludzie się starzeją. Osoby wykształcone i otwarte mogą najlepiej wyrazić swoje przemyślenia na temat starości poprzez pogłębione, nastawione na refleksję wywiady. Dzięki jakościowej analizie czę- ściowo ustrukturyzowanych wywiadów z elementami biograficznymi opracowano typologię starzenia się, eksponującą perspektywę egzystencjalną. Typologia ta opiera się na kilku cechach: zadowolenie z wła- snej starości, akceptacja starości, cierpienie, radzenie sobie z problemami egzystencjalnymi, zaradność, duchowość czy stosunek do śmierci i umierania. Stworzono cztery typy starzenia się: konfrontacyjny, kontynuacyjny, konsumpcyjny i konstruktywny. Każdy z nich przedstawia różne sposoby radzenia sobie z codziennymi trudnościami oraz różne mechanizmy, wprowadzane do swojego życia przez aktywnych edukacyjnie seniorów.
Bibliografia
Bromley, D. B. (1988). Human aging. An introduction to gerontology. Penguin.
Creswell, J. W. (2013). Projektowanie badań naukowych. Metody jakościowe, ilościowe i mieszane. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Czerniawska, O. (1998). Style życia ludzi starych. In O. Czerniawska (Ed.), Style życia w starości (pp. 17–26). Wydawnictwo WSH-E.
Erikson, E. H. (1963). Childhood and society. Norton.
Fabiś, A. (2018). Troski egzystencjalne w starości. Ujęcie geragogiczne. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego.
Fabiś, A., Wąsiński, A., & Čepelka, O. (2022). Intergenerational Messages as Sign of Wisdom of Active Polish and Czech Older Learners. Ageing International, 47(2), 284–306. https://doi.org/10.1007/s12126-021-09416-y
Filsinger, E., & Sauer, W. J. (1978). An empirical typology of adjustment to aging. Journal of Gerontology, 33(3), 437–445.
Flick, U. (2010). Projektowanie badania jakościowego. Wydawnictwo Naukowe PWN. Frankl, V. E. (1971). Homo patiens. Instytut Wydawniczy PAX.
Frankl, V. E. (2010). Wola sensu. Czarna Owca.
Gibbs, G. R. (2018). Analyzing qualitative data. Sage.
Greenberg, J., Pyszczynski, T., & Solomon, S. (1986). The causes and consequence of a need for self-esteem. A terror management theory. In R. E. Baumeister (Ed.), Public self and private self (pp. 189–212). Springer-Verlag.
Halicki, J. (2010). Obrazy starości rysowane przeżyciami seniorów. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku.
Kübler-Ross, E. (1972). On death and dying. Yomiuri Shinbunsha.
Kvale, S. (2010). Prowadzenie wywiadów. Wydawnictwo Naukowe PWN.
Lichtman, M. (2012). Qualitative research in education. A user’s guide. Sage Publication. Lightman, A. (2023). The Transcendence Brain. Pantheon Books.
May, R. (1994). Odwaga tworzenia. Rebis.
Neugarten, B. L., Havighurst, R. J., & Tobin, S. S. (1968). Personality and patterns of aging. In B. L. Neugarten (Ed.), Middle age and aging. A reader in social psychology (pp. 173–177). The University of Chicago Press.
Oleś, P. (2011). Psychologia człowieka dorosłego. Wydawnictwo Naukowe PWN.
Reichard, S., Livson, F., & Peterson, P. G. (1962). Aging and personality. A study of 87 older men. Wilay.
Sternberg, R. J. (2003). Wisdom, intelligence and creativity synthesized. Cambridge University Press.
Tornstam, L. (2005). Gerotranscendence. A developmental theory of positive aging. Springer Publishing Company.
Yalom, I. D. (1980). Existential psychotherapy. Basic Books.
Zielińska-Więczkowska, H., & Kędziora-Kornatowska, K. (2014). Postawy wobec edukacji ustawicznej słuchaczy Uniwersytetu Trzeciego Wieku w świetle wybranych czynników socjo-demograficznych. Hygeia Public Health, 49(2), 324–329.
Zych, A. A. (2010). Leksykon gerontologii. Oficyna Wydawnicza “Impuls.”
Zych, A. A. (2013). Przekraczając “smugę cienia”. Szkice z gerontologii i tanatologii. Wydawnictwo Naukowe “Śląsk”.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Artur Fabiś , Marcin Muszyński
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
