On resilience: action research in the Scientific Circle of Educators "Resilience" of the Polish Naval Academy in Gdynia
DOI:
https://doi.org/10.34813/15coll2024Keywords:
resilience, protective factors, risk factors, social pedagogy, action research, scientific circleAbstract
Previous attempts to present resilience allow the phenomenon to be successfully applied in the field of social sciences (e.g. Rutter, 1987, 2006; Ollson et al., 2003; Borucka and Ostaszewski, 2008). However, it is still not sufficiently present in the mentioned field, especially in pedagogy (e.g. Junik, 2011; Gwiżdż, 2015; Smulczyk, 2019; Bzymek, 2020). The article aims to review selected approaches to resilience and to refer to practical activities at the Academic Educationists’ Circle “Resilience” preparing for the action research.
The author is guided by the idea of promoting resilience in the field of education as an effective form of human development. Thus, resilience seen as a disposition, process and interaction (Uchnast, 1997, Luthar and Cicchetti, 2000; Waller, 2001), becomes an excellent tool for individual and societal growth. Furthermore, the content below includes a claim in which resilience, seen as a system (Masten, 2014), links significantly to Helena Radlinska’s idea of social pedagogy, which is discussed in part in the article. Resilience made present in the lives of students – future teachers, educators, caregivers – has the potential to develop in alumni thus allowing them to overcome the negative effects of life phenomena and events (Ogińska-Bulik and Jurczyński, 2001) and to shape social and personal competences, finally transforming the environment to seen as a system in which resilience forces become force for individual and social change.
References
Bauman, T., Pilch, T. (2001). Zasady badań pedagogicznych. Strategie ilościowe i jakościowe. Wydawnictwo Akademickie Żak.
Bauman, Z. (2000). Globalizacja. PIW. Bauman, Z. (2007). Płynne życie. Wydawnictwo Literackie.
Bauman, Z. (2003). Razem osobno. Wydawnictwo Literackie.
Bond, L., Burns, J. M., Crai, A. O., Vella-Brodrick D. S., Sawyer S. M. (2003). Resilience dorastających: analiza koncepcji. Journal of Adolescence, 26, 1–11.
Borucka, A. (2011). Koncepcja resilience. Podstawowe założenia i nurty badań. W: Junik, W. (red.), Resilience – teoria – badania – praktyka (s. 15–16). Parpamedia.
Borucka, A., Pisarska A. (2012). Koncepcja resilience – czyli jak można pomóc dzieciom i młodzieży z grup podwyższonego ryzyka. W: Nowe wyzwania w wychowaniu i profilaktyce. Materiały konferencyjne (s. 1–4). Ośrodek Rozwoju Edukacji.
Carr, W. (2010). Filozofia, metodologia i badania w działaniu. W: H. Červinková, B. D. Gołębniak (red.), Badania w działaniu. Pedagogika i antropologia zaangażowane (29-44). Wydawnictwo Naukowe DSW.
Cyrulnik, B. (2015). Opiekunowie w rezyliencji. Studia Poradoznawcze / Counsellogy, 4, 122–127.
Czerepaniak-Walczak, M. (2001). Zaangażowanie, jego wymiary i konsekwencje. Człowiek – Teraźniejszość – Edukacja, nr specjalny: Normatywizm – etyczność zaangażowanie. Współczesne dyskusje o praktyczności pedagogiki, 139–145.
Gwiżdż, M. (2001). Rezyliencja i praktyka uważności, czyli jak budować odporność psychiczną dzieci i młodzieży. W: B. Majerek, A. Domagała-Kręcioch (red.), Kategorie (nie)obecne w edukacji: wychowanie, kształcenie, rozwój (s. 73–90). Impuls.
Giddens, A. (2001). Nowoczesność i tożsamość. PWN.
Hessen, S. (1997). Podstawy pedagogiki. Dzieła wybrane (t. 1). Wydawnictwo Akademckie Żak.
Hobfoll, S. E. (2006). Stres, kultura i społeczeństwo. GWP.
Junik, W. (2011). Zjawisko rezyliencji – wybrane problemy metodologiczne. W: W. Junik (red.), Resilience – teoria – badania – praktyka (s. 53–58). Parpamedia.
Kemmis, S., McTaggard, R. (2009). Uczestniczące badania interwencyjne. Działania komunikacyjne i sfera publiczna. W: N. C. Denzin, Y. S. Lincoln (red.), Metody badań jakościowych (t. 1, 775-831). PWN.
Kostyło, L. (2011). Przesłanie pedagogii uciśnionych Paola Freire. Forum Oświatowe, 2(45), 7–26.
Lewin, K. (2010). Badania w działaniu a problemy mniejszości. W: H. Červinková, B. D. Gołębniak (red.), Badania w działaniu. Pedagogika i antropologia zaangażowane (5-18). Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.
Mathews, G. (2005). Supermarket kultury. PIW.
Masten, A. S. (2014). Ordinary magic: Resilience in development. Guilford Press.
Nęcka, E., Orzechowski, J., Szymura, B. (red.). (2006). Psychologia poznawcza. PWN.
Ogińska-Bulik, N., Jurczyński, Z. (2011). Prężność u dzieci i młodzieży: charakterystyka i pomiar – Polska skala SPP 18. Polskie Forum Psychologiczne, 16(1), 7–28.
Oleś, P. (2011). Psychologia człowieka dorosłego. PWN.
Radlińska, H. (1961). Pedagogika społeczna. Seria „Pisma Pedagogiczne”, t. 1 Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Reason, P., Bradbury, H. (2006). Handbook of Action Research. Sage. Rutter, M. (1987). Psychosocial Resilience and Protective Mechanisms. American Journal of Orthopsychiatry, 57(3), 316–331.
Theiss, W. (1984). Radlińska. Wiedza Powszechna.
Uchnast, Z. (1997). Prężność osobowa. Empiryczna typologia i metoda pomiaru. Roczniki Filozoficzne, 45(4), 27–51.
Waller, M. (2001). Resilience Ecosystemic Context: Evolution of the Concept. American Journal of Ortopsychiatry, 71, 290–297.
Witkowski, L. (red.) (2014). Niewidzialne środowisko. Pedagogika kompletna Heleny Radlińskiej jako krytyczna ekologia idei, umysłu i wychowania. O miejscu pedagogiki w przełomie dwoistości w humanistyce. Wydawnictwo Impuls.
Wołodźko, E. (2010). Badania w działaniu. Refleksja – wiedza – emancypacja. W: Kędzierska, H., (red.), Jakościowe inspiracje w badaniach edukacyjnych (107-120). Wydawnictwo UWM.
Downloads
Published
Issue
Section
License
Copyright (c) 2024 Agnieszka Bzymek
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
