JULIANA LEOPOLDA OCHOROWICZA (1850–1917) WIZJA CHARAKTERU NARODOWEGO POLAKÓW

Autor

DOI:

https://doi.org/10.34813/34coll2023

Słowa kluczowe:

pedagogika, Ochorowicz, charakter narodowy

Abstrakt

Ochorowicz należy do grona wybitnych polskich uczonych o szerokich zainteresowaniach naukowych i oryginalnym dorobku. Artykuł przedstawia jego badania nad historią postrzeganą jako zbiorowy proces psychologiczny. Na gruncie polskim należałoby uznać Ochorowicza za prekursora psychohistorii. Istotną rolę w jego koncepcji odgrywa teoria tzw. objawów szczątkowych, na podstawie której opracował kon- cepcję charakteru narodowego Polaków. Pytanie o rudymenty naszego charakteru narodowego wyostrza się w sytuacjach granicznych, w których weryfikacji podlegają te cechy, prezentowane wcześniej w formie deklaratywnej. Siła narodu jest zakodowana w sferze irrealnej, tzn. w sferze wartości wokół których grupują się ludzie.

Bibliografia

Benisławska, A. (2011). Charakter narodowy, jako temat poszukiwań badawczych M. Wiszniewskiego, J. Ochorowicza i K. Dąbroskiego. Studium historyczno-psychologiczne. Warszawa. [Praca niedrukowana].

Bobrowska-Nowak, W. (1971). Julian Ochorowicz na drogach i bezdrożach psychologii. Kwartalnik Historii Nauki i Techniki, 1, 67–85.

Brodziński, K. (1867?). Mowa o narodowości Polaków i posłanie do braci wygnańców. Paryż. https://www.wbc.poznan.pl/dlibra/show-content/publication/edition/2136?id=2136.

Jaroński, F. (1810). Czego potrzebują Polacy, Jakiéy filozofii Polácy potrzébują? Rosprawa na publiczném posiédzéniu Akademii Krakowskiéy dla obchodu pamiatki Traktatu w Wiédniu 1809 zawartégo [...]. W Krakowie w Drukarni Akademickiey.

Kojkoł, J. (2021). Edukowanie Polaków – czy potrzeba nam filozofii. Colloquium, 4(44), 5–19. https://doi.org/10.34813/34coll2021

Kozłowski, W. M. (1924). Filozofja narodowa polska a idea słowiańska, odbitka z tygodnika. Kultura Słowiańska, 3–5, 1–18.

Massonius, M. (1901). Rozdwojenie myśli polskiej. Ośrodek Myśli Politycznej. http://www.polskietradycje.pl/artykuly/widok/423

Ochorowicz, J. (1869). Jak należy badać duszę? czyli o metodzie badań psychologicznych. W Drukarni Karola Kowalewskiego.

Ochorowicz, J. (1898). Bezwiedne tradycje ludzkości. Studium z psychologii historii. Druk K. Kowalewskiego.

Ochorowicz, J. (1907a). Pierwiastki charakteru narodowego. Szkic z psychologii i kultury pierwotnej Słowian centralnych. Nakładem i Drukiem M. Arcta.

Ochorowicz, J. (1907b). O kształceniu własnego charakteru. Nakładem i Drukiem M. Arcta. Ochorowicz, J. (1917). Psychologia – Pedagogika – Etyka. Przyczynki do usiłowań naszego od-

rodzenia narodowego. Skład Główny w Księgarni M. Arcta. Ochorowicz, J. (1986). O polskim charakterze narodowym. Krajowa Agencja Wydawnicza Skarga, B. (1980). Julian Ochorowicz (1850–1917). W: A. Hochfeldowa, B. Skarga, Filozofia

i myśl społeczna w latach 1865–1895 (część I). Państwowe Wydawnictwo Naukowe. Sobolewska, A. (2021). Autoekonomia zapisu Juliana Ochorowicza. Codzienne praktyki piśmienne i badawcze psychologa. Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego. Szumowski, W. (1948). Filozofia medycyny. Sprawozdania, rozważania. Skład Główny Księgarnia Gebethner i Wolff. Tatarkiewicz, W. (1970). Jakiej filozofii Polacy potrzebują. Państwowe Wydawnictwo Naukowe. Twardowski, K. (1913). Encyklopedia Wychowawcza (t. IX). Skład Główny Księgarnia Gebethner i Wolff. Tyburski, W. (2004). Julian Ochorowicz. Meandry pozytywizmu. Top-Kurier. Ziemski, P. (1996). Spory wokół filozofii Juliana Ochorowicza. Nowa Krytyka, 7, 171–185.

Pobrania

Opublikowane

2023-11-15

Numer

Dział

Artykuły