Teacher, scientist, scholar – the tradition of good work

Authors

DOI:

https://doi.org/10.34813/32coll2023

Keywords:

work, value, professional ethics, tradition of good work, pedagogy of work., Tadeusz Kotarbiński, Rudolf Weigl

Abstract

This article is aimed at analysing the notion of work. For the purposes of this study, work has been separated into several significant contexts. Firstly, attention is drawn to the criterion of value in the light of which we can, and even should, perceive many of the activities that we perform every day. Then, the slogan of good work, which has been developed within the framework of Tadeusz Kotarbiński’s theory of efficient action, was covered. The above discussion was extended by a reflection on the theory devel- oped within the pedagogy of work and various concepts of professional ethics. The above issues were also analysed in the light of the problems of the teacher, scientist, and scholar professions, with the exemplification of Professor Rudolf Weigl.

References

M. (2018). State of Science Index. Global Report 2018. 3M Science Applied to Life. https://multimedia.3m.com/mws/media/1515295O/presentation-3m-state-of-science-index-2018- global-report-pdf.pdf

Abriszewski, K. (2013). Kulturowe funkcje filozofowania. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.

Abriszewski, K. (2010). Wszystko otwarte na nowo: teoria aktora sieci i filozofia kultury. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.

Allen, A. (2016). Fantastyczne laboratorium doktora Weigla. Lwowscy uczeni, tyfus i walka z Niemcami. Wydawnictwo Czarne.

Andrzejuk, A. (1998). Uwagi na marginesie „Dobrych obyczajów w nauce”. W: A. Andrzejuk (red.), Zagadnienie etyki zawodowej (s. 109–116). Oficyna Wydawnicza „Navo”.

Andrzejuk, A. (1998). Wprowadzenie. W: A. Andrzejuk (red.), Zagadnienie etyki zawodowej (s. 7–9). Oficyna Wydawnicza „Navo”.

Arendt, H. (2000). Kondycja ludzka. Aletheia.

Bauman, Z. (2006). Życie na przemiał. Wydawnictwo Literackie.

Bilek, M. (2007). Krakowskim szlakiem profesora Rudolfa Weigla. Alma Mater, 96, 66–70.

http://web.archive.org/web/20160817062003/http://www2.almamater.uj.edu.pl/96/23.pdf. Braidotti, R. (2004). Po człowieku. Wydawnictwo Naukowe PWN.

Centrum Edukacji Nauczycieli w Gdańsku, Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli w Słupsku [CEN–ODN]. (2018). Kondycja pomorskiego nauczyciela. Raport z badań. Gdańsk. https://www.pcen.gda.pl/files/userfiles/2021-09/5492.pdf

Charles, M., Grusky, D. B. (2004). Occupational ghettos: the worldwide segregation of women and men. Stanford University Press.

Chutorański, M. (2020). Nie(tylko) ludzkie wymiary edukacji. W stronę pedagogiki nieantropocentrycznej. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Cywiński, B. (2010). Rodowody niepokornych. PWN.

Dahrendorf, R. (1961). Gesellschaft und Freiheit. Zur sociologischen Analyse der Gegenwart. R. Piper & Co.

Drucker, P.F. (1999). Społeczeństwo pokapitalistyczne. Wydawnictwo Naukowe PWN. Durkheim, É. (1999). O podziale pracy społecznej. Wydawnictwo Naukowe PWN.

Erenkfeit, K., Dudzińska, L., Indyk, A. (2011). Mobbing w środowisku pracy – opis zjawiska oraz jego skutki. Medycyna Środowiskowa, 14(4), 81–89.

Furmanek, W. (2013). Humanistyczna pedagogika pracy. Charakterystyka dyscypliny naukowej. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.

Gogacz, M. (1998). Czym jest etyka zawodowa. W: A. Andrzejuk (red.), Zagadnienie etyki za-

wodowej (s. 11–14). Oficyna Wydawnicza „Navo”.

Harabin, R. (2019). Kryzys naszych czasów. Totalitaryzm i demokracja w myśli Hannah Arendt.

Wydawnictwo Społecznej Akademii Nauk.

Haraway, D.J. (2008). When Species meet. University of Minnesota Press.

Hildebrandt, A. (2013). Koniec z pracą?. Difin.

Instytut Spraw Obywatelskich [ISO]. (2006). Nieopłacana praca domowa – jak ją traktować, żeby skutecznie tworzyć podstawy opiekuńczego społeczeństwa?. https://domtopraca.pl/wpcontent/uploads/2017/09/Nieoplacana_praca_domowa_raport.pdf.

Jemielniak, D. (2008). Praca oparta na wiedzy. Praca w przedsiębiorstwach wiedzy na przykładzie organizacji high-tech. Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.

Kostyło, P. (2018). Intuicja jako nagroda za wysiłek intelektualny. Karto-Teka Gdańska, 1(2),

–87. http://karto-teka.ptft.pl/images/biezace_numery/2018/KARTO-TEKA-1(2)2018.pdf. Kotarbiński, T. (1975). Hasło dobrej roboty. Wiedza Powszechna.

Kotarbiński, T. (1987). Wypowiedź w dyskusji o etyce zawodowej. W: P. J. Smoczyński (red.),

Tadeusz Kotarbiński. Pisma etyczne (s. 467–469). Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Kozek, W. (1994). Praca w warunkach zmian rynkowych: wybrane zagadnienia. First Business College Prywatne Policealne Studium Handlowe.

Koźmińska, I., Olszewska, E. (2007). Z dzieckiem w świat wartości. Świat Książki.

Kryński, S. (1978). Był w nauce artysta. Polityka, 24(1111), 114). https://www.lwow.home.pl/artysta.html.

Latour, B (2013). Nadzieja Pandory: eseje o rzeczywistości w studiach nad nauką. Wydawnictwo Naukowe Mikołaja Kopernika.

Latour, B. (2010). Splatając na nowo to, co społeczne: wprowadzenie do teorii aktora-sieci. Universitas.

Lazari-Pawłowska, I. (1969). Etyka zawodowa. Etyka, 4, 58–80. https://etyka.uw.edu.pl/index.php/etyka/article/view/232/194.

Kwieciński, Z. (1998). Dziesięciościan edukacji (składniki i aspekty – potrzeba całościowego ujęcia). W: T. Jaworska, R. Leppert (red.), Wprowadzenie do pedagogiki. Wybór tekstów (s. 37–48). Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

Marks, K. (1980). Płaca, cena, zysk. Warszawa: Książka i Wiedza.

Misztal, A., Butlewski, M. (2012). Life improvement at work. Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej.

Mizińska, J. (1994). Przedmowa. W: M. Weber, Etyka protestancka a duch kapitalizmu (s. 7–22). Test.

Nowak A.W. (2016). Wyobraźnia ontologiczna. Filozoficzna (re)konstrukcja fronetycznych nauk społecznych. Instytut Badań Literackich PAN.

Obrycka, M. (2017). Etyczny intuicjonizm – dylematy etyki niezależnej. W: S. Dąbrowski, M.

Obrycka (red.), Edukacja – Wartości – Kontrowersje (s. 15–49). Wydawnictwo „Katedra”. Obrycka, M. (2018). Intuitive law in the light of independent ethics. Studia Humana, 7(3), 21–30. Obrycka, M., Murawska, E. (2020). Pedagodzy na rynku pracy w świetle badań losów absolwentów. Przegląd Pedagogiczny, 2, 142–159.

Obrycka, M. (2020). W stronę posthumanizmu. O wychowaniu do humanitaryzmu międzygatun- kowego. Wydawnictwo „Adam Marszałek”.

Okoń, W. (2007). Nowy słownik pedagogiczny. Wydawnictwo Akademickie „Żak”.

Oldham, G. R., Hackman, J. R. (2010). Not what it was and not what it will be: The future of job design research. Journal of Organizational Behavior, 31(2–3), 463–479.

Piekarski, G. (2017). Teoretyczne podstawy wolontariatu (w polu pracy socjalnej) w koncepcjach działania społecznego. Praca Socjalna, 1(32), s. 57–74.

Pszczołowski, T. (1975). Wstęp. W: T. Kotarbiński, Hasło dobrej roboty (s. 5–9). Wiedza Powszechna.

Radlińska, K.M. (2020). Pandemia Covid-19 implikacje dla polskiego rynku pracy. Zeszyty Naukowe Wydziału Nauk Ekonomicznych, 1(24), 113–126.

Rifkin, J. (2001). Koniec pracy: schyłek siły roboczej na świecie i początek ery postrynkowej. Wydawnictwo Dolnośląskie.

Smith, A. (1954). Badania nad naturą i przyczynami bogactwa narodów (tom I). Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Szybalski, W. (1999). Maintenance of human-fed live lice in the laboratory and production of Weigl’s exanthamatous typhus vaccine. W: K. Maramorosch, F. Mahmood (red.), Maintenance of Human, Animal, and Plant Pathogen Vectors (s. 161–180). Science. https://www.lwow.home.pl/Weigl.html.

Sztumski, W. (2011). Blaski i cienie dobrej roboty, czyli czy Kotarbiński miał rację. Sprawy Nauki. https://www.sprawynauki.edu.pl/archiwum/dzialy-wyd-elektron/288-filozofia- el/1935-blaski-i-cienie-dobrej-roboty-czyli-czy-kotarbiski-mia-racj.

Urbanek, M. (2018). Profesor Weigl i karmiciele wszy. Wydawnictwo Iskry.

Temin, P. (2004). The Labor Market of the Early Roman Empire. Journal of Interdisciplinary History, 34(4), 513–538.

The Nobel Prize. (2021). Nomination archive. https://www.nobelprize.org/nomination/archive/country-people.php?country=169&city=288&university=417&person=nominee. Toffler, A. (1975). Szok przyszłości. Państwowy Instytut Wydawniczy.

Weber, M. (1994). Etyka protestancka a duch kapitalizmu. Test.

Weber, M. (2006). Socjologia religii. Działa wybrane. Etyka gospodarcza religii światowych. Nomos.

Wegman, L. A., Hoffman, B. J., Carter, N. T., Twenge, J. M., Guenole, N. (2018). Placing job characteristics in context: Cross-temporal meta-analysis of changes in job characteristics since 1975. Journal of Management, 44(1), 352–386.

Wiatrowski, Z. (2005). Podstawy pedagogiki pracy. Wydawnictwo Akademii Bydgoskiej im. Kazimierza Wielkiego.

Wierzejska, J. (2017). Nowe obszary i problemy badawcze pedagogiki pracy. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, 30(2), 41–49.

Wilsz, J. (2009). Teoria pracy. Implikacje dla pedagogiki pracy. Oficyna Wydawnicza „Impuls”. Witkowski, L. (2011). Historie autorytetu wobec kultury i edukacji. Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

Wołk, Z. (2006). Pedagogika pracy wobec zmian zachodzących w pracy zawodowej. Problemy Profesjologii, 1, 29–43.

Wójcik, R. (2015). Kapryśna gwiazda Rudolfa Weigla. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.

Published

2023-11-15

Issue

Section

Articles