Economic disintegration of the Council for Mutual Economic Assistance and its consequences for Central and Eastern Europe countries

Authors

DOI:

https://doi.org/10.34813/38coll2023

Keywords:

disintegration, collapse of COMECON, effects for the Central and Eastern Europe

Abstract

Disintegration is not a new phenomenon in the global economy and their observation may constitute a significant contribution for building theoretical concepts. In scientific literature, more and more attention is devoted to the processes of economic disintegration. The withdrawal of Great Britain from the European Union has led to the appearance of many publications emphasizing the importance of disintegration as a research problem, mainly in the EU context. The paper describes the consequences of Council for Mutual Economic Assistance’s (COMECON) disintegration for the member states in for the Central and Eastern Europe. On theoretical level, the collapse of COMECON is an interesting research field, enabling to build scientific knowledge about a course and the effects of disintegration processes for the member states and for the world economy. The article proposes an original division of the effects of disintegration processes because of the lack of theoretical classification of the effects of these phenomena. On the empirical layer on the consequences of disintegration, quantitative and qualitative data were presented that cover main economic and social indicators related to the effects of this process for COMECON member states. On this basis, an attempt was made to classify the effects of disintegration in theoretical terms. The literature query, the institutional and legal method, the analysis of existing data and the analytical-descriptive method were used, both for the theoretical and empirical layers. Specific analytical tools of economic disintegration were also applied as the research object is embedded in both political science and international relations.

References

Balassa, B. (1961). The Theory of Economic Integration, R.D. Irwin: Homewood.

Barcz, J. (2019). Unia Europejska wobec niepraworządnego państwa członkowskiego. Państwo i Prawo 2019 nr 1, 3-23.

Bartoszewicz, T. (1983), Dwa modele integracji: EWG i RWPG, Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza.

Benavides-Salas, P. (1991). Les mécanismes communautaires de la coopération Est-Ouest, W: J.C. Gautrou (red.), Les relations Communauté européenne Europe de l'Est, Paris, Economica, coll. travaux de la Commission pour l'Etude des Communautés Européennes.

Borkowski, J. (, Proces integracji Polski z Unia Europejską, W: A.Z. Nowak., D. Milczarek D. (red.), Europeistyka w zarysie, (413-426) Warszawa, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.

Cieślik E., i in. (2015). Ekonomiczne aspekty integracji wybranych państw Europy Środkowo-Wschodniej, Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.

Czaputowicz, J., (2016). Multilateralna dyplomacja państw środkowoeuropejskich przed i po 1989 roku. Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio M – Balcaniensis et Carpathiensis, 1-2, 9-33. DOI: 10.17951/m.2016.1.9

Czarczyńska, A., Śledziewska, K., (2007). Teoria europejskiej integracji gospodarczej. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck. 2007.

Czarnecki, S. (2020). Grupa Wyszehradzka i jej rozwój – wspólne inicjatywy, podejścia, stanowiska, W: A. Tatarenko (red.), Grupa Wyszehradzka w 30. rocznicę powstania: idea, historia, (79-97). Lublin: Prace Instytutu Europy Środkowej.

Dangerfield, M. (1995). Is There a Revival of Regional Integration in Eastern Europe?. European Business Review, 1/95, 4-12, 95, DOI: 10.1108/09555349510077875

Doliwa-Klepacka, A., Doliwa-Klepacki, Z. (2008), Członkostwo Unii Europejskiej ze szczególnym uwzględnieniem Polski, Białystok: Temida 2.

Dubicki, A. (2007). Współpraca polsko-rumuńska w ramach RWPG do roku 1962 (do XVI Sesji RWPG). Studia Środkowoeuropejskie i Bałkanistyczne, 25, 87-111. DOI: 10.4467/2543733XSSB.17.007.7253

Dubicki, A. (2007). Współpraca polsko-rumuńska w ramach RWPG do roku 1962 (do XVI Sesji RWPG). Studia Środkowoeuropejskie i Bałkanistyczne, 25, 87-111. DOI: 10.4467/2543733XSSB.17.007.7253

Gawlikowska-Hueckel, K. (1993). Transformacja polskiej gospodarki w świetle Programu 1992 i Umowy o stowarzyszeniu Polski z EWG. W: K. Gawlikowska-Hueckel, A. Stępniak, A. Zielińska-Głębocka (red.), Polska–EWG. Wybrane aspekty dostosowań w świetle Rynku 1992 i Umowy o stowarzyszeniu. Gdańsk: Ośrodek Badań EWG - Fundacja Rozwoju Uniwersytetu Gdańskiego.

Gierlich C.P. Riedel R.J.W. (2021). Between Differentiation and (Dis)Integration – Theoretical Explanations of a Post-Brexit European Union. Studia Europejskie-Studies in European Affairs, 25(2), ss. 7-27, DOI: 10.33067/SE.2.2021.

Gruszewska, E. (2011). Dezintegracja w zinstytucjonalizowanym świecie, W: B. Polszakiewicz, J. Boehlke (red.) Procesy integracyjne i dezintegracyjne we współczesnej gospodarce, Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.

Gurbiel, R. (2001). Dezintegracja a zagraniczne inwestycje bezpośrednie i transfer technologii. Przypadek podziału Czechosłowacji, Warszawa: Semper.

Hardt, H., Sasley, B. E. (2018). When States Misbehave: Membership Suspension in International Organizations, W: J. Kirton, M. Larionova (red.). Accountability for Effectiveness in Global Governance, Londyn: Routledge.

Jasiński, L. J. (2016). Deindustrializacja a bezpieczeństwo ekonomiczne. Journal of Modern Science, 2(29), s. 131-152.

Jones, E. (2018). Towards a theory of disintegration. Journal of European Public Policy, 3 (25), ss. 440-451. DOI: 10.1080/13501763.2017.1411381

Jóźwik, B. (2016). Transformacja i rozwój gospodarczy w państwach Europy Środkowej i Wschodniej, Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej, 14(5), 49-66.

Kaliński, J. (2013). Rubel transferowy. Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego. Studia i Prace, 3, 147-167.

Kowalski, A. M. (2018). Theoretical Aspects of Regional Disintegration and Its Consequences for International Competitiveness. W: A.M. Kowalski (red.). Brexit and the Consequences for International Competitiveness, , Cham: Palgrave Macmillan.

Leruth , B., Gänzle, S., Trondal , J.(2019). Exploring Differentiated Disintegration in a Post-Brexit European Union. Journal of Common Market Studies, 5(57), ss. 1013-1030. DOI: https://doi.org/10.1111/jcms.12869.

Leruth, B., Gänzle, S., Trondal, J. (2022). The Routledge Handbook of Differentiation in the European Union, London: Routledge.

Madeja A. (2011). Europejska Wspólnota Węgla i Stali a suwerenność państwa członkowskiego. Aspekt instytucjonalno-doktrynalny. Zeszyty Prawnicze UKSW, 4(11), ss. 319-348.

Menkes, J.,Wasilkowski, A. (2010). Organizacje międzynarodowe. Prawo instytucjonalne, Warszawa: PWN.

Molendowski, E. (2012). Integracja handlowa w nowych państwach członkowskich (UE-10). Doświadczenia i wnioski dla innych krajów Europy Środkowej i Wschodniej, Warszawa: Wydawnictwo Difin.

Prażuch, W. (2017). Państwa Europy Środkowej i ich próby zbliżenia się do EWG przed 1989r. Studia Środkowoeuropejskie i bałkanistyczne, 25, ss. 139-154, DOI 10.4467/2543733XSSB.17.010.7256.

Proniewski, M., Niedźwiecki, A. (2004). Formy europejskiej integracji gospodarczej. Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku.

Riddervold, M., Trondal, J. and Newsome, A. (red.) (2021). The Palgrave Handbook of EU Crises. Houndmills: Palgrave Macmillan.

Rosamond , B.(2016). Brexit and the Problem of European Disintegration. Journal of Contemporary European Research, 12 (4), ss. 865 – 871. DOI: 10.30950/jcer.v12i4.807.

Skobelski, R. (2007). PRL w Radzie wzajemnej Pomocy Gospodarczej w latach 1956-1970. Rocznik Historyczny, 3, s. 49-90.

Skodlarski, J. (1989). Kilka uwag w sprawie genezy Rady Wzajemnej Pomocy Gospodarczej. Dzieje najnowsze. 2, s. 169-173

Starzyk, K. (2019). Procesy dezintegracji w gospodarce światowej - aspekty ekonomiczne i polityczne. Krakowskie Studia Międzynarodowe, 2, s. 109-117.

Statut Rady Wzajemnej Pomocy Gospodarczej. Dz.U. 1960 nr 35 poz. 197, http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU19600350197, (dostęp 2021-10-11).

Traktat o Unii Europejskiej. https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/HTML/?uri=CELEX:12012M050&from=EN, (dostęp 09.04.2021).

Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Węgla i Stali. https://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=CELEX:11951K:EN:PDF, (dostęp 09.04.2021).

Turczyński, P. (2014). Europa podzielona. W: A. Pacześniak, M. Klimowicz (red.), Procesy integracyjne i dezintegracyjne w Europie. Podręcznik akademicki. Wrocław Wydawnictwo OTO.

Uegaki, A., Kumo, K. (2020). The collapse of the COMECON system and trade in transition countries. W: I. Iwasaki (red.), The Economics of Transition. Developing and Reforming Emerging Economies, London: Routledge.

Vollaard, H. (2014). Explaining European Disintegration. Journal of Common Market Studies, 5(52), ss. 1142-1159.

Webber, D. (2018). European Disintegration?: The Politics of Crisis in the European Union, London - New York: Red Globe Press, European Union series.

Wieczorek, J. (1981). Czynniki ograniczające wymianę handlową pomiędzy krajami RWPG a EWG w: W. Grabska (red.), RWPG - EWG, realia i perspektywy, Warszawa: PISM

Wiktor, J. W. (20015). Rynek Unii Europejskiej. Koncepcja i zasady funkcjonowania, Kraków: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie.

Winiecki, J. (2002). Transition Economies and Foreign Trade, London - New York: Routledge.

Published

2024-01-15

Issue

Section

Articles