Conservative and liberal profiling of childhood in the perspective of educational practices dispositive

Authors

DOI:

https://doi.org/10.34813/30coll2023

Keywords:

childhood profile, conservatism, liberalism, dispositive

Abstract

The aim of the analysis is to reconstruct the conservative and liberal profile of the child, and then look at them from the perspective of Foucault's concept of the dispositive. The concept of profiling, derived from cognitive linguistics, allows the reconstruction of the ways of talking about each object of common reality and on this basis revealing the images of the social world that are hidden behind human ways of speak- ing. The images of the world created by people consist of their points of view, types of rationality, knowledge about the world, or a system of values, preceding the profiling of a given phenomenon and leading to specific consequences in the material and behavioral dimension. The coupling of the material (institutions and practices) and behavioral (behavior) dimensions in the profiling process entitles me to apply the category of dispositive, which refers to the network of connections between what is said (child- hood discourses) and what is unspoken (educational practices, institutions).

References

Bartmiński, J. (1988). Definicja kognitywna jako narzędzie opisu konotacji. W: J. Bartmiński, Konotacja (s. 169–183). Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.

Bartmiński, J. (1990). Punkt widzenia, perspektywa, językowy obraz świata. W: J. Bartmiński (red.), Językowy obraz świata (s. 109–127). Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.

Bartmiński, J. (1993). O profilowaniu i profilach raz jeszcze, W: J. Bartmiński, J. Tokarski (red.), O definicjach i definiowaniu (s. 269–276). Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.

Bartmiński, J. (1998). Tekst jako przedmiot tekstologii lingwistycznej, W: J. Bartmiński, B. Bo- niecka (red.), Tekst. Problemy teoretyczne (s. 9–25). Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.

Bartmiński, J. (2004-2005). Pytania o przedmiot językoznawstwa: pojęcia językowego obrazu świata i tekstu w perspektywie polonistyki integralnej. Postscriptum, 2–1(48–49), 114–125 Bartyzel, J. (1993). Uwaga rodzice! Postępowe hieny polują na Wasze dzieci. W: J. Bartyzel, Zawracanie Wisły kijem (s. 124–127). Exter.

Chutorański, M. (2013). Pojęcie i konteksty wychowania w pracach Michela Foucaulta. Wydawnictwo Naukowe DSW.

Foucault, M. (1994). La volonté de savoir. W: Dits et écrits, t. II. (s. 240–244). Gallimard, cyt. za: Nowicka, M. (2016). O użyteczności kategorii dyspozytywu w badaniach społecznych. Przegląd Socjologii Jakościowej, XII(1), 170–191.

Hewood, A. (2007). Ideologie polityczne. Wprowadzenie, tłum. M. Habura, N. Orłowska, D. Stasiak. Wydawnictwo Naukowe PWN.

Hessen, S. (1997). Pisma pomniejsze. W: Dzieła wybrane, t. V, wybór i oprac. W. Okoń (s. 310–325). Wydawnictwo Akademickie „Żak”.

Kiereś. H. (2006). Współczesna szkoła: wychowywać czy eksperymentować. Cywilizacja, 18, 52–60.

Lewartowska-Zychowicz, M. (2014). Dziecko, kobieta, ubogi – genealogia (neo)liberalnego wykluczenia. Studia Edukacyjne, 33, 147–164.

Lewartowska-Zychowicz, M. (2010). Homo liberalis jako projekt edukacyjny. Od emancypacji do funkcjonalności. Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

Locke, J. (1992). Dwa traktaty o rządzie, tłum Z. Rau. PWN.

Wróbel, Sz., Nawrocki, R. (2010). Szkoła jako fikcja i inne szkice z filozofii edukacji. Wydział Pedagogiczno-Artystyczny UAM w Kaliszu.

Majer-Baranowska, U. (2004). Dwie koncepcje profilowania pojęć w lingwistyce. Etnolingwi- styka, 16, 85–109.

Muszyński, Z. (1998). „Profilowanie” profilowania. W: J. Bartmiński, R. Tokarski (red.), Profilo- wanie w języku i w tekście (s.19–34). Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej. Nowicka M. (2016). O użyteczności kategorii dyspozytywu w badaniach społecznych. Przegląd Socjologii Jakościowej, XII(1), 170–191.

Ostrowicka, H. (2015). Przemyśleć z Michelem Foucaultem edukacyjne dyskursy o młodzieży. Dyspozytyw i urządzanie. Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

Robaczewski, A. (1999). O cnotach i wychowaniu. Instytut Edukacji Narodowej, cyt. za: Tokarz, T. (2014). Konserwatyzm a edukacja demokratyczna. W: K. Gawlicz, P. Rudnicki, M. Star- nawski, T. Tokarz (red.), Demokracja i edukacja: dylematy, diagnozy, doświadczenia (s. 85–107). Wydawnictwo Naukowe DSW.

Szczepska-Pustkowska, M. (2011). Od filozofii dzieciństwa do dziecięcej filozofii życia. Casus władzy i demokracji. Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

Szczepska-Pustkowska, M. (2012). W stronę filozofii dzieciństwa. Adultystyczna wizja dziecka i dzieciństwa z Arystotelesem w tle. Przegląd Pedagogiczny, 1(21), 35–49.

Tokarz, T. (2014). Konserwatyzm a edukacja demokratyczna. W: K. Gawlicz, P. Rudnicki, M. Starnawski, T. Tokarz (red.), Demokracja i edukacja: dylematy, diagnozy, doświadczenia (s. 85–107). Wydawnictwo Naukowe DSW.

Wildstein, B. (2009, lipca 11). Ułomna rodzina – doskonałe państwo. Rzeczpospolita. http://www.rp.pl/artykul/61991.332426.html, cyt. za: Tokarz, T. (2014). Konserwatyzm a edukacja demokratyczna. W: K. Gawlicz, P. Rudnicki, M. Starnawski, T. Tokarz (red.), Demokracja i edukacja: dylematy, diagnozy, doświadczenia (s. 85–107). Wydawnictwo Naukowe DSW.

Wróbel, S., Nawrocki, R. (2010). Szkoła jako fikcja i inne szkice z filozofii edukacji. Wydawnic- two Uniwersytetu Adama Mickiewicz.

Wrońska, K. (2012). Pedagogika klasycznego liberalizmu. W dwugłosie John Locke i John Stu- art Mill. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Published

2023-11-15

Issue

Section

Articles