MNIEJSZOŚĆ NIEMIECKA NA ZIEMI LUBUSKIEJ
DOI:
https://doi.org/10.34813/13coll2023Słowa kluczowe:
mniejszość niemiecka, Ziemia Lubuska, współpraca polsko-niemieckaAbstrakt
Po II wojnie światowej sytuacja mniejszości niemieckiej na Ziemi Lubuskiej była uzależniona od polityki państwa i sytuacji geopolitycznej. Stosunek społeczeństwa polskiego wobec Niemców ulegał ewolucji, a proces przezwyciężania stereotypów oraz barier we wzajemnych relacjach przyspieszył wraz z upadkiem żelaznej kurtyny. W artykule przeanalizowano stan badań dotyczący nowych form uczestnictwa i aktywności Niemców na Ziemi Lubuskiej po 1945 roku. Zwrócono uwagę na wpływ wydarzeń politycznych i konsekwencje II wojny światowej na utrzymywanie dystansu między Polakami a Niemcami na Ziemi Lubuskiej w Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej oraz stopniowe włączanie mniejszości niemieckiej w działalność społeczno-kulturową, co umożliwiły zmiany polityczne w Polsce w latach dziewięćdziesiątych XX wieku oraz zjednoczenie Niemiec.
Bibliografia
Adamczyk,A. (1996).Mniejszość niemiecka w stosunkach polsko-niemieckich po 1989 roku.Przegląd Politologiczny, 1(3–4), 81–91.
Bohuta-Stąpel,H.(b.d.). Zielonogórzanin Otto Julius Bierbaum –poeta, prozaik, dziennikarz, obywatel świata.http://prolibris.wimbp.zgora.pl/pdf/201030/PL30_29_Bohuta.pdf
Cincio,A.(2010).Zielonogórskie muzeum wobec dziedzictwa kulturowego Środkowego Nadodrza. W: B. Mykietów, M. Tureczek(red.), Władza i społeczeństwo wobec niemieckiej spuścizny kulturowej na Ziemi Lubuskiej po II wojnie światowej (73–78). Wydawnictwo i Pracownia Historyczno-Archiwalna „Arcanum”.
Domke,R. (2009).Migracje ludności na Ziemiach Odzyskanych w latach 1945–1948.Rocznik Lubuski, 35(1), 149–158.
Eckert,M. (2000).Problemy integracji Ziemi Lubuskiej z Europą. W: H. Szczegóła (red.), Szprotawa 1000–2000. W kręgu europejskich idei zjednoczeniowych.(81–90). WydawnictwoWyższej Szkoły Pedagogicznej im. Tadeusza Kotarbińskiego.
Fedorowicz,K. (2012).Grünberg. Wydawnictwo Libron.
Holzer,J. (2012).Europa zimnej wojny. Wydawnictwo ISP PAN.
Husak,B. (2009). Sozial-Kulturelle Gesellschaft der Deutschen Minderheit in Grün-berg. Abriss einer Monographie 1994–2009 (Towarzystwo Społeczno-Kulturalne Mniejszości Niemieckiej w Zielonej Górze. Zarys monografii 1994–2009).Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego.
Jankowiak, S. (2010). Wysiedlenie czy wypędzenie? Rzeczywistość czy ideologia wstosunkach polsko-niemieckich.W: D. Chmielewska-Banaszak, J. Frątczak-Müller,M. Roszkowska, A. Wachowiak(red.), Transgranicznośćw perspektywie socjolo-gicznej VII. Pogranicza kultur i narodów (13–24). Lubuskie Towarzystwo Naukowe.
Kiwerska, J. (1993). W atmosferze wrogości (1945–1970). W: A. Wolff-Powęska (red.), Polacy wobec Niemców. Z dziejów kultury politycznej Polski 1945–1989(45–93). Wiedza Powszechna.
Kosiarski,J. (1992). Mniejszość niemiecka w Polsce. Sprawy Międzynarodowe, 7, 63–65.
Koszel,B. (1993). Między dogmatyzmem i pragmatyzmem (1971–1989).W: A. Wolff--Powęska(red.), Polacy wobec Niemców. Z dziejów kultury politycznej Polski 1945–1989.Wydawnictwo Instytutu Zachodniego im. Z Wojciechowskiego.
Kurcz,Z.(1994). Mniejszość niemiecka w Polsce. W: Z. Kurcz, W. Misiak (red.), Mniejszość niemiecka w Polsce i Polacy w Niemczech (10–33). Wydawnictwo Elipsa.
Kurowska,H. (2013). Liczba mieszkańców Zielonej Góry w latach 1945–2010. Stu-dia Zachodnie, 15, 143–158.
Matelski,D. (2016). Mniejszość niemiecka w Polsce w latach 1945–2015. W:L. M. Nijakowski(red.), Niemcy(49–75). Wydawnictwo Sejmowe.
Mazur,Z. (2001).O adaptacji niemieckiego dziedzictwa kulturowego na Ziemiach Zachodnich i Północnych.Wydawnictwo Instytutu Zachodniego im. Z. Wojciechowskiego.
Nitschke,B. (1998). Wysiedlenia i wyjazdy ludności niemieckiej z Polski w latach 1945–1959.Studia Zachodnie, 3,149–162.
Nitschke,B. (1999). Wysiedlenie ludności niemieckiej z Polski w latach 1945–1949.Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Tadeusza Kotarbińskiego.
Nitschke,B. (2000). Wyjazdy Niemców i ludności rodzimej z województwa zielono-górskiego w latach 1945–1959. Studia Zachodnie, 5, 125–134.
Nitschke, B. (2001). Wysiedlenie czy wypędzenie? Ludność niemiecka w Polsce w latach 1945–1949. Wydawnictwo Adam Marszałek.
Nitschke,B. (2010).Niemcy, W: S. Dudra, B.Nitschke(red.), Mniejszości narodowe i etniczne w Polsce po II wojnie światowej (37-65). Wydawnictwo Nomos.
Nitschke,B (2013).Niemcy. W: S. Dudra, B. Nitschke(red.), Stowarzyszenia mniej-szości narodowych i etnicznych i postulowanych w Polsce po II wojnie światowej(35–57). Wydawnictwo Nomos.
Nowak,W. (2012). Bariery integracji społecznej Niemców w Polsce. Przegląd Zachodni, 3, 85–105.
Nowak-Małolepsza,F. (2009).Niemcy na Ziemi Lubuskiej w latach 1950–1989.W: A. Ilciów, R. Potocki (red.), W kręgu polityki (84–92).Śląskie Towarzystwo Na-ukowe im. Michała Grażyńskiego.
Nowak-Małolepsza,F. (2010). Niemcy na Ziemi Lubuskiej w latach 1945–1950.Studia Zachodnie, 12, 63–76.
Nowak-Małolepsza,F. (2011).Mniejszości narodowe na Ziemi Lubuskiej po II wojnie światowej. Uniwersytet Zielonogórski.
Osękowski,Cz. (1994).Społeczeństwo Polski Zachodniej i Północnej w latach 1945–1956.Procesy integracji i dezintegracji. Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Tadeusza Kotarbińskiego.
Piskorski,P. (2014).Ziemie Odzyskane w propagandzie PPR –od lipca 1944 r. do stycznia 1947 r. Fundacja Samorządność i Demokracja.
Popieliński,P. (2001/2002).Niemcy polscy –obecna sytuacja społeczno-kulturalna mniejszości niemieckiej.Rocznik Polsko-Niemiecki, 10, 93–121.
Ruchniewicz,K. (2008).Jak świat światem nie będzie Niemiec Polakowi bratem?.Zeszyty Niemcoznawcze PISM, 2, 87–88.
Sakson,A. (2001). Polacy i Niemcy: stereotypy i wzajemne postrzeganie. Wydawnictwo Instytutu Zachodniego im. Z Wojciechowskiego.
Sielezin,J. R. (2010).Badania źródłoznawcze w politologii. Wybrane zagadnienia metodologiczne. Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Sienkiewicz,W., Hryciuk,G.(red.). (2008).Wysiedlenia, wypędzenia i ucieczki 1939–1959. Atlas ziem Polski. Polacy. Żydzi. Niemcy. Ukraińcy. Wydawnictwo ISP PAN.
Słabig,A. (2010).Autochtoni i „uznani” Niemcy w województwie zielonogórskim w świetle dokumentów służby bezpieczeństwa z przełomu lat 50. i60. W: D. Chmie-lewska-Banaszak, J. Frątczak-Müller, M. Roszkowska, A. Wachowiak(red.), Trans-graniczność w perspektywie socjologicznej VII. Pogranicza kultur i narodów (25–40.Lubuskie Towarzystwo Naukowe.
Sobczak, M. (2013) Poetycka topografia Krzysztofa Fedorowicza. Pro Libris, 2(43), 82–85.
Szczegóła,H. (1996).Babimost i Zielona Góra – dwa dramatyczne epizody z 1945 roku. Studia Zachodnie, 2, 97–105.
Szczegóła,H. (1999).Znani zielonogórzanie XIX i XX wieku. Część 2. Wydawnictwo Verbum.
Trzcielińska-Polus,A. (2016).Ewolucja roli mniejszości niemieckiej w Polsce oraz Polonii w Niemczech w stosunkach polsko-niemieckich pod koniecXX i na początku XXI w. Krakowskie Studia Międzynarodowe, 2, 23–41.
Urban,T. (2007). Utracone ojczyzny. Wypędzenia Niemców i Polaków w XX wieku. Przełożyła Agnieszka Kowaluk.Czytelnik.
Zaradny,R. (2009). Władza i społeczeństwo Zielonej Góry w latach 1945–1975. Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego
Ziółkowski,J. (1966). Zasiedlenie Ziem Zachodnich. W: G. Labuda (red.), Ziemie Zachodnie w granicach macierzy. Drogi integracji (161–189). Wydawnictwo Poznańskie
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Aleksandra Kruk
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
